راهنما و خلاصه کتاب روشهای آمار استنباطی در روانشناسی و علوم تربیتی

شـامل

اهداف یادگیری

درخت حافظه

خلاصه درس به صورت مفهومی همراه با سوالات تفکیکی

خودآزمایی همراه با پاسخ تشریحی

سوالات تالیفی پایانی همراه با پاسخنامه

سوالات امتحانی همراه با پاسخنامه

نکات کلیدی به صورت فلش کارت

فصل اول (اصول و قواعد احتمالات)

در این فصل، احتمال و اصول مربوط به آن معرفی شده و روش هایی که برای تعیین احتمال درستی یا خطای استنباطهای مختلف به کار می رود توضیح داده شده است. به بیان دیگر، این فصل به توصیف و تفسیر احتمال اختصاص داده شده است. بنابراین، از دانشجو انتظار می رود پس از مطالعه ی این فصل بتواند:

1. احتمالات، پیشامد، پیشامد تصادفی و فضای نمونه را با ذکر مثال تعریف کند.

۲. احکام و قواعد احتمال را توضیح دهد و با آنها پیشامدهای مختلف را محاسبه کند.

3. انواع احتمال را تعریف کند و رابطه آنها را توضیح دهد.

۴. مجموعه و اشتراک و اجتماع آن را توضیح دهد.

۵. جایگشت (ترتیب) و ترکیب را تعریف کند و رابطه آنها را با ذکر نماد توضیح داده و تفسیر کند.

۶ توزیع دوجمله ای و شرایط استفاده از آن و فرمول آن را توضیح دهد و مسایل مربوط به آن را حل کند.

۷. توزیع فراوانی دوجمله ای را توضیح داده، رسم کند و میانگین و واریانس آن را محاسبه کند.

نظریه احتمالات

آمار توصیفی داده های مربوط به یک گروه را به صورت شاخص های مرکزی یا پراکندگی خلاصه یا توصیف می کند، ولی در آمار استنباطی بر اساس اطلاعاتی که از نمونه جمع آوری شده، خصوصیات جامعه استنباط می گردد.

یکی از مسایل موردنظر در آمار استنباطی، تعیین احتمال روی دادن حالتها یا پیش بینی پدیده هاست، اما چون بسیاری از وقتها علت پیشامدها و پیامدهایشان برای ما معلوم نیست، نمی توانیم پیش بینی دقیق داشته باشیم.

به پیشامدهایی که علت آنها بر ما معلوم نیست، همچنین پیامد آنها را نمی توان پیش بینی کرد «پیشامد تصادفی» گفته می شود.

پیشامدهای تصادفی از قوانین، اصول و روشهای برآورد معینی پیروی می کنند که در ریاضیات در بخش نظریه احتمالات مورد بررسی قرار می گیرد.

نكات :

مفهوم احتمال به طور کلی به «درست نمایی» اتفاق افتادن حادثه گفته می شود. مقدار درست نمایی یا احتمال را با P نشان می دهیم.

P عبارت است از نسبت اتفاق افتادن حادثه ای که انتظار وقوع آن می رود. ارزش P بين صفر و یک قرار دارد. (1>P<0).

p=1 وقوع پیشامد قطعی است.

p=0 پیشامد اصلا اتفاق نمی افتد.

سؤال تألیفی

کدام گزینه درباره پیشامد تصادفی صحیح است؟

الف) پیشامدی که علت آن معلوم است اما پیامد آن قابل پیش بینی نیست.

ب) پیشامدی که علت آن معلوم نیست اما پیامدش را می توان پیش بینی کرد.

ج) پیشامدی که از قوانین معینی پیروی نمی کند.

د) پیشامدی که علت آن معلوم نیست، همچنین پیامد آن را نمی توان پیش بینی کرد.

پاسخ گزینه «د» صحیح است. پیشامد تصادفی، به پیشامدهایی گفته می شود که علت آن بر ما معلوم نیست، همچنین پیامد آن را نمی توان پیش بینی کرد. تصادفی بودن یا غیرقابل پیش بینی بودن پیشامد به معنی این نیست که از قوانین معینی پیروی نمی کند.