کتاب راهنمای تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی (اسعدی)

شـامل

اهداف یادگیری

درخت حافظه

خلاصه درس به صورت مفهومی همراه با سوالات تفکیکی

سوالات تالیفی پایانی همراه با پاسخنامه

نکات کلیدی به صورت فلش کارت

مفهوم شناسی

۱- تاریخ

واژه «تاریخ» دارای دو معنا است نخست پدیده تاریخی که در بستر زمان وقوع یافته؛ دوم تاریخ به مثابه یک علم که همین معنا محل بحث است در زبان انگلیسی این دو معنا؛ اولی را با حرف بزرگ (History) و دومی را با حرف کوچک (history) می نگارند.

تاریخ نگاران برای تاریخ به معنای دوم (یعنی علم تاریخ) تعاریف متعددی بیان نموده اند.

• مطالعه و بررسی روزگاران گذشته
• تحقیق درباره وقایع و یافتن علت آنها
• آشکارسازی احوال ،انبیاء فرمانروایان و حوادث بزرگ برحسب زمان
• تاریخ سرگذشت خانواده بزرگی است که «جامعه بشری» نامیده می شود. این تعاریف در عین قرابت محتوایی نقاط تمایزی نیز دارند و به هر روی تاریخ را می توان این گونه تعریف کرد: «کشف رویدادها و حقایق در سرگذشت پیشینیان یک ملت و یافتن قواعد جاری در حیات آنان». بعضی از حکما تاریخ را ذیل آیات محکمه و در ردیف عقاید قرار داده اند که هدف از آن هدایت مردمان است.

نکته مهم

تاریخ سرگذشت و شناسنامه خانواده بزرگی است که جامعه بشری» نامیده میشود.

سؤال تأليفي

حکما تاریخ را ذیل کدام گروه از آیات الهی در قرآن طبقه بندی کرده اند؟

الف) مکاشفه

ب) منسوخ

ج) محکمه

د) شبهه

پاسخ: گزینه «ج» صحیح است. برخی حکما تاریخ را ذیل آیات محکمه و در ردیف عقاید و معارف قرار داده که هدف از آن تنها هدایت مردمان است. البته این در صورتی است که با نظر عبرت در آن نگریسته شود.

2- فرهنگ

واژه ی «فرهنگ» در مغرب زمین معادل واژه “culture” و در زبان عربی «الثقافه» شناخته می شود. این واژه در ادبیات فارسی به عنوان یک اصطلاح ترکیبی از پیشوند «فر» به معنای شان شوکت و «هنگ» به معنای کشیدن و موج است. واژه فرهنگ به معنای پیش کشیدن رفعت و شکوه نمایی است فرهنگ توسط ،شاعران فراوان به کار رفته است.